Tetanus bij paarden

Verspreiding

Tetanus wordt niet overgedragen van individu op individu. De belangrijkste besmettingsbron is de omgeving. De tetanusbacterie kan goed leven in enigszins bedekte, vuile wonden en dus ook in de navel van een pasgeboren dier.

Symptomen

De eerste symptomen treden op ongeveer 2-10 dagen na de infectie. Heel typisch voor tetanus is de toenemende stijfheid van alle spieren. Er is een duidelijk afwijkende gang waar te nemen. Opvallend is ook de zogenaamde kaakklem, waarbij het dier de mond minder ver dan voorheen of helemaal niet kan openen. Een ander symptoom is een uitpuilend derde ooglid.

Behandeling

Goede wondverzorging en het wegsnijden van afgestorven weefsel is belangrijk. Daarnaast worden er antibiotica toegediend tegen de tetanusbacterie en wordt er een tegengif gegeven tegen het neurotoxine dat door deze bacteriën wordt geproduceerd.

Verder is het van belang dat het dier aan zo min mogelijk prikkels wordt blootgesteld, omdat deze een toename van de spierkramp kunnen veroorzaken. Hiertoe zetten we het dier bij voorkeur in een rustige, donkere omgeving.

Voldoende water (eventueel d.m.v. infuus), voedsel en een goede pijnbestrijding kunnen het herstel positief beïnvloeden. Behandeling leidt lang niet altijd tot herstel van de patiënt. Meestal wordt de spierkramp erger na het ontdekken van de aandoening. Niet zelden sterft de patiënt ten gevolge van verlamming van de ademhalingsspieren.

Preventie

Vaccinatie geeft een goede bescherming. De entstof wordt vaak in combinatie met het vaccin influenza toegediend. Een jaarlijkse hervaccinatie biedt ruimschoots voldoende bescherming. Pasgeboren veulens van niet-gevaccineerde merries kunnen antistoffen tegen het neurotoxine van de tetanusbacterie toegediend krijgen op de dag van de geboorte (de zogenaamde veulenspuit).